Wprowadzenie pojęcia obywatelstwa

Obywatelstwo to wieloaspektowe pojęcie, które określa prawne i społeczne członkostwo jednostki w określonym kraju lub narodzie, pociągające za sobą określone prawa, obowiązki i przywileje. Obejmuje wymiar obywatelski, polityczny i społeczny i ma znaczące implikacje dla statusu jednostki i jej uczestnictwa w społeczeństwie.

Pojęcie obywatelstwa było przedmiotem szeroko zakrojonych badań naukowych i ewoluowało na przestrzeni czasu, kształtowane przez czynniki prawne, historyczne, społeczne i polityczne. Uczeni badali koncepcję obywatelstwa z różnych perspektyw, w tym prawnej, filozoficznej, socjologicznej i politycznej. Na przykład Marshall (1950) 6 argumentował, że obywatelstwo składa się z praw obywatelskich, politycznych i społecznych oraz że rozszerzenie praw obywatelskich jest istotnym aspektem współczesnego postępu społecznego. Arendt (1951) 7 badała związek między obywatelstwem a wolnością, podkreślając znaczenie udziału politycznego w określaniu statusu obywatelstwa. Dodatkowo Bauböck (1994) 8 zbadał pojęcie wielokrotnego obywatelstwa w kontekście globalizacji i transnacjonalizmu, kwestionując tradycyjne rozumienie obywatelstwa jako powiązanego z jednym państwem narodowym.⁶

Dokumenty prawne i rządowe strony internetowe również zapewniają wgląd w koncepcję obywatelstwa. Jeśli chodzi o ideę obywatelstwa europejskiego, Traktat z Maastricht podpisany w 1992 r. był pierwszym dokumentem prawnym UE, który wprowadził tę koncepcję i uczynił ją integralną częścią ram prawnych UE. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), podpisany w 1957 r., ustanawia prawo do obywatelstwa europejskiego w Unii Europejskiej. Warto także wspomnieć, że Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948) stanowi, że każdy ma prawo do obywatelstwa i nikt nie może być samowolnie pozbawiony obywatelstwa.