Εμείς εναντίων τους
Ο λαϊκισμός είναι μια στρατηγική κατασκευής ενός πολιτικού ορίου που χωρίζει την κοινωνία σε δύο στρατόπεδα, «εμείς» και «αυτοί», και καλεί σε κινητοποίηση των «χαμένων» ενάντια στους «ισχυρούς».
Το ιδεολογικό και θεσμικό περιεχόμενο αυτού του αγώνα είναι σε μεγάλο βαθμό τυχαίο. Εξαρτάται από το πώς χαράσσεται το όριο μεταξύ των δύο ομάδων, καθώς και από τις κοινωνικοοικονομικές δομές και τα αντίστοιχα ιστορικά πλαίσια στα οποία εντάσσεται.
Η στρατηγική είναι η πόλωση: «εμείς εναντίον τους»
Οι λαϊκιστές αναζητούν έναν κοινό εχθρό: τη μαφία της εξουσίας, τις ελίτ, τους μετανάστες. Το «εμείς» περιλαμβάνει τους λαϊκιστές και όλους τους υποστηρικτές τους. Με το «αυτοί» περιλαμβάνουν αντιπάλους που δεν είναι πάντα δυνατό να εντοπιστούν με μεγάλη ακρίβεια, αλλά είναι παρόντες στο κοινωνικό φαντασιακό: τους πλούσιους, τις τράπεζες, τις ιδιωτικές εταιρείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραδοσιακούς πολιτικούς, νεοφιλελεύθερους, άλλα κόμματα ή απλά άλλα ανθρώπους ή θεσμούς που με ασαφές τρόπο, κατά τους ίδιους, θα έπρεπε να βρίσκονται εκεί, στους αντιπάλους.
Το θέμα είναι ότι οι λαϊκιστές, στην επιθυμία τους να κερδίσουν δημοτικότητα και να απευθυνθούν στις μάζες, επικεντρώνονται αποκλειστικά στην αντιμετώπιση των ανησυχιών και των φόβων που έχουν απήχηση σε πολλούς ανθρώπους. Δίνουν υποσχέσεις για γρήγορες και αβίαστες λύσεις χωρίς να λαμβάνουν επαρκώς υπόψη την πολυπλοκότητα αυτών των προβλημάτων και την πολυπλοκότητα των επιλύσεών τους. Δυστυχώς, αυτή η επιφανειακή προσέγγιση της πραγματικότητας καταρρέει όταν υποβάλλεται σε βαθύτερο έλεγχο και ανάλυση.
Αντί να συμμετέχουν σε εποικοδομητικές συζητήσεις και λογικές συζητήσεις, οι λαϊκιστές συχνά βασίζονται στις προσβολές και στην απαξίωση των αντιπάλων τους, παρακάμπτοντας την ευκαιρία για ουσιαστικό διάλογο. Τείνουν επίσης να παραβλέπουν το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις, προτιμήσεις και επιθυμίες, κάτι που είναι κρίσιμο σε μια δημοκρατική κοινωνία. Δεν υπάρχει ΟΙ άνθρωποι, αλλά ένας πλούσιος πλουραλισμός ομάδων και ιδεών στον πληθυσμό.